Pracownik z różnych przyczyn może wnioskować o urlop bezpłatny. Wniosek o tego typu urlop musi zostać złożony w formie pisemnej. Pracodawca nie ma obowiązku wyrażenia zgody na udzielenie urlopu bezpłatnego, jeśli jednak się zgodzi to należy pamiętać o kilku kwestiach:
- pracodawca nie ma prawa bez zgody pracownika zmieniać ram czasowych urlopu bezpłatnego, zatem wiążącym jest pierwotny wniosek, który złożył pracownik,
- pracownik nie jest zobowiązany do wykonywania pracy na rzecz pracodawcy, zatem obowiązkiem przełożonego jest zwolnienie z obowiązku pracy pracownika,
- urlop bezpłatny musi mieć określone ramy czasowe, nie może zostać udzielony na czas nieokreślony,
- pracodawca jest zwolniony z obowiązku wypłacania wynagrodzenia oraz z opłacania składek za czas urlopu bezpłatnego pracownika,
- pracodawca ma prawo do podpisania z pracownikiem umowy określającej szczegóły urlopu bezpłatnego i warunki odwołania pracownika z tego urlopu, ważne by urlop był udzielony na minimum 3 miesiące, ponadto przyczyny odwołania muszą być istotne dla działania firmy,
- urlop bezpłatny nie wlicza się do stażu pracy, zatem jest to okres, który nie wpływa na uprawnienia pracownicze,
- wniosek o udzielenie urlopu bezpłatnego, adnotacja o zgodzie na udzielenie tego wniosku muszą być przechowywane w aktach osobowych pracownika, w części B.
Praca u innego pracodawcy
Istnieje możliwość wypożyczenia własnego pracownika, oddelegowanie go do pracy na rzecz innego pracodawcy. Do takich działań dochodzi na mocy porozumienia z innym pracodawcą. Takie wypożyczenie nazywane jest też leasingiem pracowniczym. Pracownik pozostaje zatrudniony u pierwotnego pracodawcy, jednak wynagrodzenie jest mu wypłacane przez pracodawcę, u którego wykonuje pracę podczas urlopu bezpłatnego.
Porozumienie pomiędzy pracodawcami powinno zostać zawarte na piśmie. Konieczne informacje, które musi zawierać porozumienie to:
- termin, w którym dochodzi do wypożyczenia pracownika,
- kwestia udzielenia urlopu bezpłatnego na czas wykonywania pracy przez pracownika na rzecz drugiego pracodawcy,
- rodzaj wykonywanej pracy,
- wysokość wynagrodzenia.
W powyższym przypadku to do pracownika należy wyrażenie zgody na udzielenie mu urlopu bezpłatnego, którego celem będzie wykonywanie pracy na rzecz innego pracodawcy. Ponownie zawarte porozumienie oraz wyrażona zgoda przez pracownika na urlop bezpłatny muszą być przechowywane w aktach osobowych pracownika, w części B.
Zwolnienie podczas urlopu bezpłatnego
Urlop bezpłatny, udzielony na wniosek pracownika, chroni go przed zwolnieniem za wypowiedzeniem. Możliwe jest rozwiązanie umowy z pracownikiem przebywającym na urlopie bezpłatnym, jeśli:
- gdy zakład pracy ogłasza upadłość bądź likwidację,
- umowa zostanie rozwiązana bez wypowiedzenia,
- zakład pracy przeprowadza zwolnienia grupowe, a pracownik przebywa na urlopie bezpłatnym nie krócej niż 3 miesiące.
Jeśli pracownik przebywa na urlopie bezpłatnym u pierwotnego pracodawcy, a jednocześnie wykonuje pracę u innego pracodawcy, to rozwiązanie umowy przez nowego pracodawcę nie ma wpływu na umowę, która łączy pracownika z pierwotnym pracodawcą.