Aby zatrudnić pracownika młodocianego należy spełnić określone warunki. Dodatkowo trzeba określić, czy w przypadku konkretnego zatrudnienia pracodawca zatrudnia pracownika młodocianego, bądź jest to już przypadek pracy zarobkowej dziecka.
Pracownik młodociany
Pracownikiem młodocianym jest osoba, która ukończyła 15 r.ż., jednak nie ukończyła 18 r.ż. By takie zatrudnienie było możliwe, muszą zostać spełnione poniższe warunki:
- zatrudniany pracownik musi ukończyć co najmniej szkołę podstawową (8 letnią),
- przedstawić zaświadczenie lekarskie stwierdzające, iż praca która będzie wykonywana nie zagraża zdrowiu.
W przypadku osoby, która nie ukończyła ośmioletniej szkoły podstawowej i która nie ma 15 lat, może być zatrudniona na zasadach określonych dla młodocianych wyłącznie w celu przygotowania zawodowego.
W przypadku osoby, która ukończyła ośmioletnią szkołę podstawową i która nie ma 15 lat, może być zatrudniona na zasadach określonych dla młodocianych w roku, w którym ukończył 15 r.ż.
W przypadku osoby, która ukończyła ośmioletnią szkołę podstawową w roku poprzedzającym rok, w którym ukończono 15 r.ż., może być zatrudniona na podstawie umowy o naukę zawodu i pod warunkiem wyrażenia zgody przez opiekuna prawnego.
W przypadku osoby, która ukończyła 18 lat w trakcie nauki w ośmioletniej szkole podstawowej, może być zatrudniona na zasadach określonych dla młodocianych.
Warunki pracy
Pracownik młodociany może zostać zatrudniony w celu przygotowania zawodowego bądź w celu wykonywania lekkich prac. Pracodawca musi jednak pamiętać, że jego obowiązkiem jest zapewnienie młodocianemu pracownikowi pomoc i opiekę niezbędną do przystosowania się do właściwego wykonywania pracy. Dodatkowo należy prowadzić ewidencję młodocianych pracowników.
Zatrudnienie pracownika młodocianego na UOP
Umowa pracownika młodocianego musi zostać zawarta na czas nieokreślony. W przypadku pracodawcy, który zatrudnia większą liczbę pracowników młodocianych, niż wynika to z jego potrzeb, może zawierać z nimi umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego. Umowa jest zawierana na określony i nie może być krótsza niż:
- okres kształcenia określony w przepisach,
- okres kształcenia wymagany do przystąpienia do egzaminu na tytuł czeladnika.
Umowa o pracę zawarta na piśmie powinna określać:
- jaki jest to rodzaj przygotowania zawodowego,
- okres na jaki jest zawarta umowa oraz miejsce wykonywania pracy,
- wysokość wynagrodzenia.
Pracownik do 18 r.ż. powinien się dokształcać, zatem obowiązkiem pracodawcy jest zwalnianie pracownika od pracy w celu wzięcia udziału w zajęciach dokształcających.
Obowiązkiem pracownika młodocianego jest kształcenie się w ośmioletniej szkole podstawowej, jeśli takiej jeszcze nie ukończył oraz do kształcenia się w szkole ponadpodstawowej.
Czas pracy
Pracownik młodociany nie może pracować więcej niż 8 godzin na dobę, natomiast pracownik młodociany, który nie ukończył 16 r.ż., może pracować maksymalnie 6 godzin na dobę. Do czasu pracy pracownika młodocianego wlicza się czas przeznaczony na zajęcia szkolne. Pracownikowi, któremu czas pracy zaplanowano na czas dłuższy niż 4,5 godziny, należy się przerwa w wysokości 30 minut, która wlicza się do czasu pracy. Pracownik młodociany nie może wykonywać pracy w godzinach nadliczbowych ani w godzinach nocnych. Ponadto w każdym tygodniu przysługuje takiemu pracownikowi prawo do 48 godzin nieprzerwanego odpoczynku.
Urlop wypoczynkowy
Pracownik młodociany, który jest zatrudniony przynajmniej 6 miesięcy nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 12 dni. Po roku pracy pracownik nabywa prawo do całego wymiaru urlopu w wymiarze 26 dni roboczych. Obowiązkiem pracodawcy jest udzielenie pracownikowi młodocianemu urlopu w okresie ferii szkolnych.
Rozwiązanie umowy
Umowę z pracownikiem młodocianym pracodawca może rozwiązać w określonych przypadkach:
- w sytuacji, w której pracodawca ogłasza upadłość,
- po stwierdzeniu przez pracodawcę nieprzydatności pracownika młodocianego do pracy,
- w chwili, gdy pracownik młodociany nie wypełnia swoich obowiązków,
- gdy nastąpi w zakładzie pracy reorganizacja i dalsze kontynuowanie przygotowania zawodowego jest niemożliwe.
Zatrudniając pracownika młodocianego, pracodawca powinien być świadomy, że przygotowanie powinno uwzględnić podstawę programową. Wiedza i umiejętności nabyte podczas nauki zawodu są sprawdzane podczas egzaminu. Pracodawca ponosi koszty związane z egzaminem zawodowym.